Ruch jest częścią życia, towarzyszy człowiekowi od chwili urodzin, kształtuje organizm człowieka i jego funkcje. Aktywność fizyczna jest szczególnie ważna u dzieci, które znajdują się w fazie intensywnego wzrostu, wzmacniania i doskonalenia. Występujący u dzieci „głód ruchu” jest wyrazem podświadomej chęci zaspakajania tej potrzeby zapewnienia niezbędnego czynnika stymulującego rozwój. Dlatego aktywność powinna być rozwijana już od najmłodszych lat. Ograniczenie aktywności ruchowej jest zdecydowanie niekorzystne, gdyż opóźnia rozwój dziecka.
Aktywność ruchowa to ważny element:
· prawidłowego rozwoju organizmu, jego układów i narządów;
· rozwijania funkcji i wydolności organizmu;
· tworzenia poprawnej postawy i budowy ciała;
· przystosowanie do życia w otaczającym środowisku przyrodniczym i społecznym;
· zapobieganie chorobom;
· rozwoju psychicznego i społecznego;
· terapii wielu zaburzeń i chorób.
Ruch sprzyja rozwojowi umysłowemu oraz kształtowaniu woli i charakteru. Ruch trenuje nie tylko mięśnie, lecz również umysł i psychikę. Dostarcza doświadczeń przestrzeni, czasu, schematu własnego ciała, koordynacji wzrokowo-ruchowej, wyostrza zmysły. Dzieci w ruchu poznają nowe przestrzenie i jej granice, nie tylko w rozumieniu otoczenia fizycznego, lecz także społecznego. Zespołowe gry i zabawy ruchowe uczą umiejętności społecznych: współdziałania w grupie, zdrowego współzawodnictwa, umiejętności radzenia sobie z sukcesem i porażką, rozwiązywania konfliktów, dokonywania wyboru i krytycznego patrzenia na siebie, podporządkowania celów jednostki – celom grupy. Ruch kształtuje życzliwy stosunek do ludzi, przyczynia się do wzrostu zainteresowań oraz uczy konsekwencji w osiąganiu celów.
Ruch sprawia, że dzieci mogą:
a) rozładować nadmierną energię;
b) dotlenić się – świeże powietrze poprawia znacznie koncentrację uwagi;
c) trenować zmysł równowagi – dzięki huśtaniu się, balansowaniu na murkach, chodzeniu po leżącej na ziemi linie, jeździe na rolkach, deskorolce, rowerze dzieci ćwiczą równowagę;
d) ruch jest lekiem na bezsenność – umiarkowane ćwiczenia mogą zlikwidować kłopoty ze snem. To dobry lek na bezsenność i nocne niepokoje.
e) polepsza nastrój – ćwiczenia fizyczne poprawiają stan u kładu nerwowego, pomagają uspokoić emocje, rozładowuje napięcie i stres, ułatwia relaks.
Aktywność fizyczna jest najlepszym antidotum na wiele dolegliwości związanych z cywilizacją. Wygodny tryb życia w komforcie cywilizacyjnym, stronienie od rekreacji ruchowej i sportu są najważniejszymi przyczynami nieprawidłowości rozwojowych, wad postawy, nerwic, otyłości, niewydolności mięśniowej, zaparć, cukrzycy, choroby nadciśnieniowej i wielu innych tzw. „chorób cywilizacyjnych”. Ortopedzi ostrzegają, że wśród najmłodszych coraz częściej występują wady postawy: skrzywienie kręgosłupa, koślawe kolana i płaskostopie. Dzieci potrzebują więcej ruchu. Jest on naturalną potrzebą człowieka, która została stłumiona przez złe nawyki cywilizacyjne. Dzieci coraz więcej czasu spędzają przed telewizorem czy komputerem. Każde dziecko musi mieć czas i okazję by biegać, skakać, grać w piłkę, wędrować po lesie, pływać, wspinać się
W jaki sposób możemy pomóc dzieciom, które unikają aktywności ruchowej?
· Przede wszystkim należy stwarzać okazje do ruchu i razem z dzieckiem bawić się.
· Trzeba szukać takich form aktywności, które sprawiają dziecku zadowolenie i radość.
· Podczas wspólnych zabaw należy dzieci motywować, zachęcać poprzez przekonywanie i chwalenie za najdrobniejszy sukces.
· Nigdy nie wolno zmuszać dziecka do aktywności fizycznej, natomiast warto znaleźć wśród rówieśników dziecko z takimi samymi możliwościami ruchowymi i w trakcie wspólnych zabaw (ćwiczeń) chwalić za podejmowane próby. Dzięki temu wzrośnie samoocena dziecka a z czasem i satysfakcja z pokonywania własnej słabości.
Wskazówki dla rodziców:
· bądź dla dziecka przykładem – sam/sama podejmuj aktywność fizyczną;
· planuj i organizuj aktywność ruchową wspólnie z dzieckiem;
· stwórz dziecku warunki do podejmowania aktywności fizycznej; · pozwól dziecku na samodzielny wybór rodzaju aktywności;
· rozmawiaj, dowiedz się dlaczego dziecko lubi bądź nie lubi uprawiać sportu;
· chwal za podejmowanie aktywności ruchowej;
· doceniaj wysiłek dziecka, motywuj go do podejmowania dalszych aktywności ruchowych.
Aktywność fizyczna ma bardzo pozytywny i duży wpływ na zdrowy i prawidłowy rozwój każdego człowieka. Zwłaszcza dzieci, których potrzeby ruchowe są wielkie (średnio 5 godzin dziennie), powinny wykorzystywać każdą okazję na uprawianie aktywności ruchowej jak i aktywny odpoczynek. Ważne jest by przede wszystkim dorośli dawali dzieciom dobry przykład dbania o swoje ciało i zdrowie oraz sprawność fizyczną i psychiczną. Uczmy je prawidłowych nawyków i wzorców ruchowych. Pomóżmy im poznawać możliwości ludzkiego ciała i odkrywać tajemnice skryte w ich małych organizmach.
